Türkiye'de son 100 yıldaki büyük depremler

Son Yüz Yılda yaşanan büyük depremlerden sonra Deprem Ülkesi olarak anılmaya başlayan Türkiye'de geçmişten günümüze kadar yaşanan büyük depremler tedbirsizliği de gözler önüne çıkarıyor. Türk

CNN Türk'ün yapmış olduğu haberde Sismik açıdan oldukça aktif bir ülke olan Türkiye, Avrasya-Arap-Afrika levhası arasında yer alıyor. Türkiye, sınırları içerisinde Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattıyla deprem kuşağında bulunuyor. CNN Türk’ün derlediği; son yüz yıl içerisinde Türkiye’de meydana gelen büyük depremler şu şekilde…

Ekim 2011 Van depremi

23 Ekim 2011 günü Türkiye saati ile 13:41’de Van’da meydana gelen ve 25 saniye süren deprem. Depremin merkez üssü Van’a 17 kilometre uzaklıktaki Tabanlı köyüdür. Van depreminde 604 kişi hayatını kaybederken, 4152 kişi de yaralanmıştı.

2003 Bingöl depremi

2003 Bingöl Depremi, 1 Mayıs 2003 tarihinde yerel saatle 03.27’de (00:27 UTC) gerçekleşen, Türkiye’nin doğusunu etkileyen, 6,4 büyüklüğündeki depremdir. Merkezi Bingöl’ün 15 km. kuzeyindeki Bingöl bölgesidir. Etkilenen bölgede en az 176 kişi öldü, 625 bina çöktü veya ağır hasara uğradı. Çeltiksuyu’ndaki yatılı okulda koğuş bloku çöktüğünde 84 can kaybı meydana geldi.

1999 Düzce depremi

Çeltiksuyu’ndaki yatılı okulda koğuş bloku çöktüğünde 84 can kaybı meydana geldi.

2003 Bingöl Depremi, 1 Mayıs 2003 tarihinde yerel saatle 03.27’de (00:27 UTC) gerçekleşen, Türkiye’nin doğusunu etkileyen, 6,4 büyüklüğündeki depremdir. Merkezi Bingöl’ün 15 km. kuzeyindeki Bingöl bölgesidir. Etkilenen bölgede en az 176 kişi öldü, 625 bina çöktü veya ağır hasara uğradı.

1999 Gölcük depremi

1999 Gölcük Depremi, İzmit Depremi, Marmara Depremi ya da 17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03:02’de gerçekleşen, Kocaeli/Gölcük merkezli deprem. Richter ölçeğine göre 7,5 Mw büyüklüğünde gerçekleşen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.

17 Ağustos depremi tüm Marmara Bölgesi’nde, Ankara’dan İzmir’e kadar geniş bir alanda hissedildi. Resmî raporlara göre 17.480 ölüm, 23.781 yaralanma oldu. 505 kişi sakat kaldı. 285.211 ev, 42.902 iş yeri hasar gördü.

Resmî olmayan bilgilere göre ise yaklaşık 50.000 ölü, ağır-hafif 100.000’e yakın yaralı olmuştur. Ayrıca 133.683 çöken bina ile yaklaşık 600.000 kişi evsiz kalmıştır. Yaklaşık 16.000.000 insan, depremden değişik düzeylerde etkilenmiştir. Bu nedenle Türkiye’nin yakın tarihini derinden etkileyen en önemli olaylardan biridir. Deprem gerek büyüklük, gerek etkilediği alanın genişliği, gerekse sebep olduğu maddî kayıplar açısından son yüzyılın en büyük depremlerinden biridir.

1998 Adana-Ceyhan depremi

1998 Adana-Ceyhan depremi veya 1998 Adana depremi, yaklaşık 6,2 büyüklüğünde depremdir. Deprem, 27 Haziran 1998 tarihinde yerel saatle 16:55’te Çukurova olarak bilinen Türkiye’nin güney bölgesini vurdu.

Bu olay Türkiye’nin beşinci büyük şehri olan Adana ve Adana bölgesinin en kalabalık yöresi olan Ceyhan’ı ve bu iki şehir arasında Ceyhan Nehri boyunca yerleşmiş olan köylerde 145 kişinin ölümüne, 1.500 kişinin yaralanmasına ve binlerce kişinin evsiz kalmasına yol açtı.

1992 Erzincan depremi

1992 Erzincan Depremi, 13 Mart 1992 tarihinde yerel saatle 19:08’de Türkiye’de Erzincan ilinin güneydoğusunda meydana gelen deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü. 653 kişi öldü, 8057 bina hasar gördü veya yıkıldı. Bu deprem 1939 Erzincan Depremi’nin merkez üssü yakınındadır. Kuzey Anadolu Fayı üzerinde bulunan Erzincan, bu depremle beraber tarihindeki altıncı büyük depremi yaşamıştır.

1983 Erzurum depremi

Erzurum ve çevresinde büyük hasara ve önemli ölçüde can kaybına neden olan depremin büyüklüğü 6,9’dur. Depremde 1.155 kişi ölmüş, 537 kişi yaralanmış, 3.241 konut ağır, 3 bin konut orta ve 4 bin konut hafif hasar görmüş, 30 bini aşkın hayvan telef olmuştur.

1976 Çaldıran depremi

1976 Çaldıran depremi, 24 Kasım 1976 tarihinde yerel saatle 12:22’de merkez üssü Van’ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7,5 Ms büyüklüğündeki deprem. 3840 kişi öldü, 9232 bina hasar gördü. 2000 kilometrekarelik bir alandaki evlerin %80’i yıkıldı.

Depremin yanı sıra bölgede gece hava sıcaklığının -17 dereceye kadar düşmesi sonucu donma nedeniyle de ölümler oldu. Yağmur ve kar yağışları nedeniyle kurtarma ve yardım çalışmaları gecikti.

Deprem en çok Muradiye ve çevre ilçeler olan Erciş ve Özalp’de can ve mal kaybına sebep oldu. 3.304 kişilik nüfusa sahip Çaldıran’da evlerin %95’i yıkıldı ve 615 kişi öldü.

7,9 Ms büyüklüğündeki 1939 Erzincan depreminden sonra o güne kadarki Anadolu’da yaşanan en şiddetli depremdir.

1975 Lice depremi

1975 Lice Depremi, 6 Eylül 1975 tarihinde yerel saatle 12:20’de Diyarbakır’ın Lice ilçesi ve köylerinde oluşan 23 saniye süren şiddetli yer sarsıntısı. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü depremin büyüklüğünü 6,6 Ms olarak açıkladı. 2385 kişi öldü, 8149 bina hasar gördü veya yıkıldı. Bazıları maddi hasarlara sebep olan 3-4 ay süresince artçı sarsıntılar devam etti.1971 Bingöl depremi

71 Bingöl Depremi, 22 Mayıs 1971 tarihinde merkez üssü Türkiye’nin Bingöl ili olan deprem. Depremin büyüklüğü 6,8 Ms olarak ölçüldü. 878 kişi öldü, 700 kişi yaralandı, 9111 bina hasar gördü veya yıkıldı.

Deprem, Bingöl’ün yanı sıra Erzincan’ın bazı köylerinde de yıkımlara ve ölümlere yol açtı. Bu depremden 10 gün önce 1971 Burdur Depremi yaşanmıştı.

1970 Gediz depremi

Gediz Depremi, 28 Mart 1970 tarihinde, mahallî saatla 23.00’ten az sonra, merkezi Kütahya’nın batısındaki Gediz yöresinde meydana gelen deprem. Depremde Batı Anadolu sarsılmıştır. Bu depremi daha başka sarsıntılar takip etmiş ve haftalar sonra dahi farklı büyüklükte sarsıntılar ve ufak depremler hissedilmiştir.

Yaklaşık olarak 3000 km2 genişliğindeki sarsıntı alanında takriben 3500 ev tamamen yıkılmış, 7000 ev ağır surette ve 10.600 den fazla bina da fazla ölçüde hasara uğramıştır. 33.000 aile, yaklaşık olarak 80.000 kişi barınaksız kalmış, 6 saniye süren depremde 800 kişi(yabancı kaynaklarda 1086 kişi) ölmüş ve 520 (yabancı kaynaklarda 1260 kişi) yaralanmıştır.

1966 Varto depremi

1966 Varto depremi, 19 Ağustos 1966 tarihinde Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Muş ilinin Varto kazasında meydana geldi. Büyüklüğü 6,9 Ms olan deprem sonucunda 2.394 kişi öldü.

1953 Yenice-Gönen depremi

1953 Yenice-Gönen Depremi, 18 Mart 1953 tarihinde Türkiye saatiyle 21:06’da Çanakkale’nin ilçesi Yenice’nin 12 kilometre doğusunda meydana gelen deprem. Deprem sonucu 265 kişi öldü, 6750 bina hasar gördü veya yıkıldı.

1949 Karlıova depremi

1949 Karlıova depremi, 17 Ağustos 1949 tarihinde, yerel saatle 20:43’te Türkiye’de Doğu Anadolu bölgesinde bulunan Bingöl ili Karlıova ilçesinde meydana gelen deprem. Depremin büyüklüğü 6,7 Ms olarak ölçüldü. Depremde 450 kişi öldü, 3500 bina hasar gördü.

1946 Varto depremi

1946’da Muş’un Varto ilçesinde meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki depremde 839 kişi hayatını kaybetti.

1944 Bolu-Gerede depremi

1944 Bolu-Gerede depremi ya da Gerede-Çerkeş depremi, 1 Şubat 1944 tarihinde yerel saat ile 05.22’de 7.2 Ms büyüklüğünde (tahmini) meydana gelen deprem. Depremde 3959 kişi hayatını kaybederken 20 binden fazla binada hasar oluştu.

1943 Tosya-Ladik depremi

1943 Tosya-Ladik depremi 27 Kasım günü yerel saat ile 00.20’de Kastamonu, Tosya’da meydana geldi. 4000 can kaybına yol açan ve 7.2 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem.

1943 Adapazarı-Hendek depremi

1943 Adapazarı-Hendek depremi 20 Haziran yerel saat ile 17.32’de meydana geldi. 336 can kaybına yol açan ve 6.6 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem.

1942 Niksar-Erbaa depremi

1942 Niksar-Erbaa depremi 20 Aralık 1942 tarihinde yerel saat ile 17.05’te meydana gelen, 3000 can kaybına yol açan 7.0 Ms büyüklüğünde deprem.

1941 Van-Erciş depremi

1941 Van-Erciş Depremi 10 Eylül 1941 tarihinde Van’ın Erciş ilçesinde meydana gelen deprem. Richter ölçeğine göre 5.9 Ms büyüklüğündeki depremde 192 kişi ölürken 36 köy de tamamen yıkıldı.

1939 Erzincan depremi

1939 Erzincan Depremi, 26-27 Aralık 1939 tarihinde Erzincan’da oluşan çok şiddetli yer sarsıntısıdır. Yüzey dalgası büyüklüğü 7,9 richter ölçeği’ne göre büyüklüğü 7,2 olan deprem sonucunda toplam 32.962 kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 100.000 kişi de yaralanmıştır. Oluşan deprem neticesinde 116.720 bina yıkılmıştır. Dünyanın büyük depremleri arasında sayılan bu deprem Türkiye’nin en ciddi deprem felaketlerinden birisi olarak tarihe geçmiştir. Can kayıplarının fazla olmasını bir nedeni de zorlu kış şartlarından dolayı yardımların güç koşullar altında ulaşmasıdır.

1930 Hakkâri depremi

1930 Hakkâri Depremi, 7 Mayıs 1930 tarihinde Türkiye saatiyle 00.34’te Türkiye-İran sınırında meydana gelen deprem. Sınırın Türkiye tarafında Hakkâri bu depremden etkilendi. Büyüklüğü 7,2 Ms olan bu depremde 2514 kişi öldü, yaklaşık 3000 bina hasar gördü.

1919 Ayvalık depremi

Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde meydana gelen 7,0 büyüklüğündeki depremdir. Ölü veya yıkılan bina sayısı bilinmemekle birlikte, bu deprem sonucunda Ayvalık şehrinin ciddi bir hasara uğradığı bilinmektedir.

(Kaynak: CNN Türk)