Bangladeşli kadınlar günlük 50 takaya çalışıp 8 bin taka değerinde peruk üretiyor

Bangladeş’in Gaibandha bölgesinde günlük 50 takaya çalışan yüzlerce kadın, tüccarların kuaförlerden toplayarak fabrikaya sattığı saçları iğne ve uzun çubukla temizleyerek peruk üretiyor. Düşük ücretle yıllardır zam almadan çalışan kadınların ürettiği ortalama 8 bin taka değerindeki peruklar, çok sayıda ülkeye ihraç ediliyor.   
 Bangladeş’in kuzeyinde yer alan Gaibanda bölgesinde geçimini sağlamaya çalışan kadınlar, saat 07.00’den 14.00’e kadar günlük sadece 50 Bangladeş takasına (9 Türk Lirası) saç temizleyerek peruk üretimine katkıda bulunuyor. Aylık bin 500 taka (280 Türk Lirası) kazanan kadınların temizlediği saçlar, fabrikalarda gerekli işlemlerden geçirilip peruk haline getiriliyor. Ortalama 8 bin taka değerindeki peruklar Hindistan, Çin, Japonya, Güney Kore gibi Asya ülkelerinin yanı sıra Orta Doğu ülkeleri ve Rusya’ya ihracat ediliyor. 

 Günde en az 50 gram saç temizlemeleri isteniyor  
 Yaklaşık 15 yıldır peruk üretimi için toplanan kirli saçların temizleme işini yapan ve kendi evinde temizleme merkezi kuran Şahide Begüm, çalışma sürecini anlattı. Begüm, “İlk başta küçük saç tüccarları, kuaförlerden saçları toplamak için köy köy dolaşıyorlar. Saçları basit plastik ürünler, turşu, çikolata karşılığında satın alıyorlar. Daha sonra tüccarlar, saçları ilçe merkezlerinde kurulan fabrikalara satıyorlar. Fabrika ise bu saçları ilk temizleme aşaması için bize gönderiyor. Fabrika bir kişinin günde en az 50 gram saç temizlemesini bekliyor. Bize getirilen kirli saçları, iğne ve uzun çubukla ayrıldıktan sonra yumak haline getiriyoruz. Fabrika, daha sonra gelip saçları bu şekilde geri alıyor. Saçlar ilçedeki fabrikada özel bir makine ile tek tek dizilerek lastikle bağlanıyor ve sonraki aşamaları için şehir merkezine gönderiliyor. Şehir merkezindeki fabrikada çalışan kadın işçilerin emeğiyle saçlar önce su ve ilaçla yıkanıyor, sonra özel bir plastik üzerine tek tek diziliyor. Daha sonra renklendirme ve ihracat işlemi için büyükşehirlere gönderiliyor” ifadelerini kullandı. 

 Yıllardır zam almadan çalışıyorlar 
 Begüm, “Bu ilçede hemen hemen her mahallede bizim gibi saç temizleme işi yapan çok sayıda kadın bulabilirsiniz. Sabah 07.00’de başlıyoruz, 14.00’e kadar çalışıyoruz. Her gün kişi başı 50 taka ücret alıyoruz. Bu da bir ayda bin 500 taka ediyor. Yıllardır ücretimize sadece 10 taka (yaklaşık 2 lira) zam istiyoruz ama fabrika sahipleri vermiyor” dedi. 

 “Bu para hiçbir şeye yetmiyor ama mecburuz” 
 Mahmuda Begum ise eşinin hayatını kaybetmesinin ardından 4 çocuğuyla birlikte zor duruma düştüğünü, 13 yıl önce bu işte çalışmaya başladığını söyledi. Aradan 13 yıl geçmesine rağmen hiç zam almadığını vurgulayan Mahmuda Begum, “13 yıldır burada çalışıyorum. Günlük 50 taka kazanıyorum. Biz köyde başka ne yapabiliriz ki? Evde 4 tane çocuğum var. Onların okul masrafları, evin masrafları var. Ben dul bir kadınım. Burada çalışarak biraz para kazanıyorum. Bu para hiçbir şeye yetmiyor ama başka çalışacak iş olmadığı için mecburuz” ifadelerini kullandı. 
 Raşide Begüm ise, “Burada tecrübenin değeri yok. Siz çalışmazsanız çalışacak bir kadın vardır. Bu nedenle herkes yıllardır aynı ücreti alıyoruz” diye konuştu.