“Cizre Engelliler Spor Kulübü” (Eski Adı Cizre Engelsizler Gençlik ve Spor Kulübü Derneği) tarafından 18 Nisan 2023 Tarihinde düzenlenen "Engellilerin istihdam sorunları ve çözüm önerileri” sloganıyla çalıştay raporu açıklandı.
18 Nisan 2023 tarihinde Aile ve Sosyal Politikalar İlçe Müdürlüğü konferans salonunda gerçekleşen Engelliler ve Gençlik Derneği Başkanı Coşkun Gök, Engelli Çocuk Anneleri ve Gönülleri Derneği Başkanı Şenay Keçeci, Engelsiz Bileşenleri Federasyonu Başkanı Abdulmecit Yılmaz ve Aktivist Sinan Ok'un konuşmacı olarak katıldığı Çalıştay’da engellilerin temel sorunları, hakları ve engellilerin önündeki engellerin kaldırılması konuları geniş bir biçimde masaya yatırılmıştı.
Yaklaşık 6 ay süren bir çalışmanın ardından “Cizre Engelliler Spor Kulübü” başkanı Necmettin Özen tarafından Çalıştay’da ortaya çıkan nihai kararı kamuoyuna açıkladı.
Kamuoyuna açıklanan Raporda;
‘’Cizre Engelliler Derneği’’ Avrupa Birliği Sivil Düşün programı desteği kapsamında ‘’Şırnak’ta Engellilerin İstihdamı’’ adlı bir proje gerçekleştirdi.
Proje 2 gün boyunca il genelinden çeşitli resmi ve özel kurum temsilcileri, engellilik alanında faaliyet yürüten dernek ve farklı STK temsilcileri, meslek oda ve sendika temsilcileri ile birlikte engelli ve aileleri de katılım sağladı. Toplantıda istihdam Uzmanları’nın yaptığı sunumdan sonra engelli bireyler istihdam konularında yaşadığı sorun ve taleplerinin yanında, katılımcılar da görüş ve düşüncelerini dile getirdi.
Proje kapsamında engellilerin istihdamda yaşadıkları ve talepleri ile ilgili il geneli bir anket çalışması da gerçekleştirildi. Anket çalışmasına katılan bireylerin %85.6 hiçbir işte çalışmadığını, %14.4 bir işte çalıştığı ortaya çıkmaktadır. Anket sorularında olan ‘’Sizce İşyerleri Çalışma Hakkı Konusunda Engellilere Engelli Olmayanlarla Aynı Fırsatı Veriyor mu? Sorusuna %96.4 Hayır cevabı vermiş.
En fazla fark olan soru şıklarının cevapları şu şekilde:
*Hükümetin Engelli İstihdamı Konusunda Sorumluluğunu Yerine Getirdiğini Düşünüyor musunuz? Sorusuna %85.6 HAYIR Cevabı verdi.
* Özel Sektör Şirketlerinin Engelli İstihdamı Konusunda Sorumluluğunu Yerine Getirdiğini Düşünüyor musunuz? Sorusuna %91.9 HAYIR Cevabı verdi.
* Belediyelerin Engelli İstihdamı Konusunda Sorumluluğunu Yerine Getirdiğini Düşünüyor musunuz? Sorusuna %91.9 HAYIR Cevabı verdi.
Ankete katılan kişilerin son soruya verdiği birkaç mesajda şu şekilde: Son soru: Belirtmek İstediğiniz Başka Bir Konu Varsa Aşağıya Yazabilir misiniz?
* Bu bölgede engellilere hiç bir alanda imkân ve fırsat verilmiyor.
* İşsizim 3 çocuğum var engeli olduğum için iş bulamıyorum geçim sıkıntısı çekiyorum.
* Maalesef Başta Cizre olmak üzere İl genelinde engelliler ile ilgili hiç bir alt yapı yâda politika yapılmadı. İl genelinde Engelliler yangından son kurtarılacak eşya gözüyle bakılıyor.
* Yaşadığımız şehirde engellilere hiç şans verilmiyor. En temel haklara erişemiyoruz. Sosyal hayatımız yok. Şehirde hiç bir altyapı yok. Çalışmak istiyoruz kimse yüzümüze bile bakmıyor. Resmen hapis hayatı yaşıyoruz.
* Bir kadın olarak engelli erkeklerde daha fazla ayrımcılık görüyorum çalıştığım yerde baskı görüyorum.
* Ben bir kadınım ve erkeklere nazaran zaten dezavantajlarımız var bir de engelli bir kadın olunca sorun çok fazla oluyor ayrıştırmalar kaba tavırlar bize çok fazla yansıyor.
* Yerel yönetimler ve kamu yönetimleri Engellilere tanınan hakları yerine getirmiyorlar ve biz engelli bireyler bu haklarımızı talep etmeye kapılarına gittiğimizde bizleri kayda almıyorlar bizlere dilenci muamelesi yapıyorlar ve biz bundan çok rahatsız oluyoruz.
* Camiiler engellilere pek uygun değil ve engelliler istediği gibi ibadet yapamıyor.
* Ben M**** Ç*** Cizre de oturuyorum 27 yaşındayım işsizim Şırnak ta hastalığımı tedavi yapacak hastane yok batıda var ama gidemiyoruz. maddi durumuz kötü bide işsizim o yüzden sağlığımızı tedavimizi istediğimiz gibi yapamıyoruz iş imkânımız olsaydı bizde batıda istediğimiz hastanede tedavi olurduk bende sağlığıma kavuşurdum sizden bir Ricam var bana bir iş ve sağlığım için imkân verseniz çok memnun olurum.
Anketin tamamını linkten inceleyebilirsiniz:https://mail.google.com/mail/u/0?ui=2&ik=4c23a89a02&attid=0.1&permmsgid=msga:r4537762799057465750&th=18b471f95c5209d5&view=att&disp=inline&realattid=18b471f2260cb11f9c32
Toplantı sonunda ortaya çıkan veriler ve katılımcıların geri dönüşleri ile harmanladığımızda, aslında görünmeyen ama azam sanmayacak bir engelli nüfusuna sahip olan Şırnak genelinde çok fazla acıklı hikâyeler barındırıyor. Projede amaçladığımız tam hedefe ulaşamasakta elle tutulur verilere ulaşıldı. Başlangıç olarak Şırnak’ta engelli istihdamının geliştirmesi amacıyla çeşitli çözüm önerileri sunulabilir. Engelli bireylerin sorunlarına etkili çözümler sunmak için öncelikle, nüfus dağılımı engel türü, işsizlik oranları, mesleki yetenekler ve ülke ekonomisinden ayrılacak pay gibi faktörlerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu bilgiler ışığında uzun vadeli ve siyasi dalgalanmalarından etkilenmeyen devlet politikaları oluşturulabilir. Bu çerçevede, engelli istihdamını arttırmak için aşağıdaki önerilere odaklanılabilir.
Engelli nüfusunun kaydının tutulması: Engelli istihdamını arttırmak amacıyla, öncelikte il genelinde yaşayan engelli nüfusunun doğru ve güncel bir şekilde kaydedilmesi gerekmektedir. Bu amaçla çeşitli yöntemler kullanılabilir.
Doğrudan kayıt tutma: Engellilerin istihdam politikalarına yönelik başvuruları ve kayıtları tutarak etkili bir veri tabanı oluşturulabilir.
Özel sayım: Genel nüfus sayımına ek olarak, özel bir sayım gerçekleştirerek engelli nüfusun daha hassas bir şekilde tespit edilmesi sağlanabilir.
Gönüllü kuruluşların verileri: Engelliler ile ilgilenen sivil toplum kuruluşlarının verilerinden faydalanılarak daha kapsamlı bir tablo oluşturulabilir.
Meslek eğitim olanaklarının sunulması: Engelli bireylerin istihdam fırsatlarına erişimini arttırmak için mesleki eğitim olanakları sunulmalıdır. Bu engellilerin mesleki yeteneklerini arttırarak iş gücüne daha iyi katılmasını sağlayabilir. Eğitim programları aşağıdaki şekillerde güzellenebilir.
Meslek öncesi Eğitim: Temel becerilerin kazandırıldığı eğitim programları engelli bireyleri iş hayatına daha iyi hazırlanmaları sağlanabilir.
Mesleki eğitim: Engellilerin yetenekleri ve ilgi alanlarına göre düzenlenmiş eğitimler ile mesleki yeterlilikleri arttırılabilir.
İş sonrası eğitim: İşe girdikten sonra geliştirme amaçlı eğitimlerle engellilerin uzun vadeli istihdamı desteklenebilir.
Ek öneriler:
Engellilerin iş yeri entegrasyonu: Engelli bireylerin iş yerlerine entegre edilmeleri ve normal çalışma ortamlarında istihdam edilmeleri teşvik edilmelidir.
Toplumsal uyum: Okullarda kapsayıcı eğitimin yaygınlaştırılmasıyla, engelli bireylerin toplumsal yaşama daha etkin katılmaları desteklenmelidir.
Teşvik ve destekler: İşverenlere çeşitli teşvikler vergi indirimi ve destekler sunularak engelli istihdamının arttırılması teşvik edilmelidir.
Kanuni düzenlemeler: Engelli istihdamını teşvik etmek için kanuni düzenlemeler yapılmalı, yaptırım gücü olan tedbirler ve cezalar konulmalıdır.
Kamu katılımı: Engelli istihdamını arttırmak amacıyla toplumsal aktörlerin ortak katılımıyla ulusal bir streteji planı oluşturulabilir. Ve bu öneriler Şırnak’ta engelli istihdamının arttırılmasına yönelik bir temel sağlayabilir. Böylece daha kapsayıcı ve adil bir iş gücü piyasası oluşturmak mümkün olabilir.