Türkiye'nin en büyük tarım işletmesi olan Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Şanlıurfa'daki Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) Ceylanpınar Tarım İşletmeleri Müdürlüğünde her yıl yaklaşık 125 bin ton yerli ve milli tohum üretiliyor. Türkiye'nin ürettiği yerli ve milli tohumlar yurt dışından da talep görüyor.
Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesinde yer alan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne (TİGEM) bağlı Ceylanpınar Tarım İşletmeleri Müdürlüğündeki 3 tane işletmenin 6 tesisinde her yıl yaklaşık 125 bin ton yerli ve milli tohum üretiliyor. İşletme sahasında hasadı yapılan ürünler, tesislere getiriliyor. Toplam bin dekar üzerine kurulan ve saatlik yaklaşık 80 tonluk kapasitesi bulunan tesiste günlük bin ton tohumluk üretiliyor.
Tesiste 22 yerli ve milli tohum üretiliyor
Tesiste 150 işçi 7 gün, 24 saat, 3 vardiya şeklinde çalışarak 6 çeşit makarnalık, 8 çeşit ekmeklik olmak üzere 14 çeşit buğday, 3 çeşit fiğ, 3 çeşit mercimek ve 2 çeşit arpa tohumluğu üretiyor. Hasatla birlikte mayıs ayında başlayan tohumluk üretimi aralık sonuna kadar devam ediyor. Sertifikalı tohum satışları ise Ağustos ayında başlayıp yılsonuna kadar devam ediyor.
Modern tesislerde el değmeden üretiliyor
Tesislerde ilk önce mekanik olarak tane büyüklüğü, özgül ağırlığına göre temizlendikten sonra en son tohum taneleri renk ayırıcı makinelerin optik kameralarından geçerek tane rengine göre ayıklanıyor. Eleme ve ayıklama işlemleri bittikten sonra tohumluklar sürme, rastık ve kök ve kök boğazı hastalıklarına karşı ilaçlanarak el değmeden tam otomatik makinalarda ambalajlanıp sertifikalı tohum olarak satışa sunuluyor.
Tesiste yerli ve milli tohumların nasıl hazırlandığını ve ne tür aşamalardan geçtiğini aktaran Tohum Hazırlama Şube Şefi Veli Özgür Özen, ”Tohumluk olarak ekilen ve tohumluk vasfı kazanan buğdaylar hasatla beraber işletmemiz tohum ambarlarına gelmektedir. Gelen mahsullerle birlikte tohum hazırlama sezonumuz başlamaktadır. İşletmemizde toplam 6 adet makarnalık buğday çeşidi, 8 adet ekmeklik buğday çeşidi, 2 adet arpa çeşidi, 3 adet mercimek çeşidi ve 3 adet de fiğ çeşidi olmak üzere tohumluk üretimlerimiz yapılmaktadır. Gelen mahsullerin ilk olarak mekanik eleme ve ayıklama işlemi yapılmaktadır. Özgül ağırlığına ve tane iriliğine göre ayıklama işleminden sonra mahsul taneleri renk ayırıcı makineye girerek tane renklerine gire ayıklama işlemi yapılmaktadır. Eleme aşamasından sonra tohumlarımız sürme, rastık ve kök ve kök boğazı hastalıklarına karşı ilaçlanmaktadır. İlaçlanan tohumluklar ambalajlama işlemine geçmektedir. Ambalajlanan tohumluklar sertifikalı bir şekilde satışa hazır hale getirilmektedir. İşletmemizde toplam 6 adet tohum hazırlama tesisimiz bulunmaktadır. Bu tesislerin saatlik toplam kapasitesi 80 tondur. 2021 yılında 125 bin ton tohumluk üretmeyi hedefliyoruz. Ürettiğimiz ürünleri yurt içine ve yurt dışına gönderiyoruz. Bütün ürünlerimiz sertifikalıdır” diye konuştu.
Ceylanpınar Tarım İşletmeleri Müdürlüğünde üretilen tohumlar Irak ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gibi ülkelere ihraç ediliyor. Yurt dışından ciddi talep gören tohumların önümüzdeki yıllarda bir çok Asya ve Avrupa ülkesine de ihraç edileceği öğrenildi.