Siirt,Şanlıurfa ,Mardin ve Cizre'nin birbirine benzeyen gelenek, görenek ve Yemek kültürlerinde ki neredeyse birebir olan benzerlikleri hep dikkatimi çekmiştir.
Yıllar geçtikçe,daha doğrusu tarih bilgisine erişim kolaylaştıkça buraların neden birbirine bu kadar benzediğini idrak etmeye başladım. Çünkü saydığım yerler çok eski ve kadim topraklarmış. Buralarda zamanında yaşamış olan kavimlerin etkileri buralarda yaşayan halklara sirayet etmiş ve eskiden beri yaşama adapte olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Buralarda şimdilerde bile kısmen uygulanan bazı uygulamaların Yahudi ve Hristiyan halklardan kaldığına inanıyorum.
Benim yaşlarda ve benden daha yaşlı olanlar Cizre mizde eskiden var olan ilginç adetleri hatırlayacaklardır. Bu güne kadar ulaşmamış olsa da ecdadımızın iyi veya kötü uyguladığı bu alışkanlıkları beğenilerinize sunuyorum.
*Tek erkek çocuğunun bir kulağına küpe takılması. Bu gelenek veya âdet sadece bir erkek çocuğu olan ailelerin erkek çocuklarını nazardan korumak için yapılırdı.
*Tek erkek çocuğu olan ailelerin erkek çocuklarına yeni kıyafetler almaması. Bu âdet yine her ne kadar batıl olsa da yine ailenin tek olan erkek çoçuklarını nazardan korumak için yaptıkları bir uygulama idi. Bu aileye yakın dostları kıyafetler alır tek erkek çocuğu olan aileye hediye ederlerdi.
*Yeni kaşık ve çatalların kullanılmaması. Muhtemelen bu gün bile bazı aileler bu geleneği sürdürmektedir. Genelde mal varlığı çok olan aileler evlerine yeni kaşık ve çatal almazlardı. Yine dost aileler tarafından hediye edilen kaşık ve çatallar kullanırlardı.
*Salı günü çamaşır yıkanmaması ve sabun ıslatmama. Bu uygulama yine yerli aileler tarafından uygulanırdı. Bu aileler asla salı günü çamaşır yıkamaz hatta sabuna bile dokunmazlardı.
*Tek beşikle bir çok çocuk büyütmek. Bu gelenek günümüzde bile bazı aileler tarafından sürdürülmektedir. Muhtemelen bu batıl inanç yine nazar odaklıdır.
*Taziyesi olan evde yemek pişirmemek. Çok beğendiğim ve günümüzde az sayıda kişi tarafından sürdürülen bir gelenektir. Taziyesi olan aile yemek pişirmez üç gün boyunca komşular veya akrabalar tarafından yemek getirilirdi
*Kurt ağzı bağlamak. Eskiden Bir çok Cizre'li hayvan yetiştirirdi. Her hangi bir sebepten ötürü bit hayvanı kaybolan insanlar en yakın imama giderek bir dua okuturlardı ve belli bir süre bıçak kullanmazlardı. Bu şekilde kurt ve yabani hayvanların ağzının bağlandığına ve kaybolan hayvana zarar vermeyeceklerine inanılırdı.
Yazdığım bazı âdet ve gelenekler kısmen hurafe ve bâtıl olsa bile şehrin ne kadar kadim olduğuna işaret etmektedir.