14 Kasım Dünya Diyabet Günü etkinliği kapsamında İdil Cumhuriyet Anadolu Lisesi`nde Şırnak İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı İdil İlçe Sağlık Müdürlüğü personeli Diyetisyen Emrah Köşüm tarafından diyabet ile ilgili bilgilendirme sunumu yapıldı.
2017 yılı Dünya Diyabet Günü ana teması “Kadınlar ve Diyabet- Sağlıklı Bir Gelecek Hepimizin Hakkı” olarak belirlenmiştir.
Kampanya, risk altında olan yahut diyabetle yaşayan tüm kadınların gerekli olan diyabet ilaçları ve teknolojilerine, kişinin/ hastanın hastalığı kapsamında kendi kendini yönetebilme eğitimlerine, diyabetin tüm getirilerine/sonuçlarına karşı başarılı olabilmekte gerekli olabilecek ve Tip 2 diyabeti önlemede bilinçlenmesine dair tüm bilgilere karşılanabilir ve eşit koşullarda erişiminin önemini vurgulayacaktır.
Diyabetli tüm kadınlar tedavi edilebilmek ve hastalıklarını daha iyi yönetebilmeyi öğrenmek için alacakları eğitimlere karşılanabilir ve eşit koşullarda erişim talep ediyor.
Gerçekler; Günümüzde 199 milyon diyabetli kadın var ve bu sayının 2040 yılında 313 milyona yükselmesi bekleniyor. Her beş diyabetli kadından ikisi doğurganlık yaşındadır ve bu kadınlar tüm dünyada 60 milyondan fazladır. Diyabet dünyada kadınlar arasındaki dokuzuncu yaşam kaybı sebebidir; bu da yılda 2.1 milyon yaşam kaybına eşdeğerdir. Tip 2 diyabetli kadınlar, diyabetli olmayanlara göre neredeyse 10 kat daha fazla koroner kalp rahatsızlığına yakalanma riskine sahiptirler. Tip 1 diyabetli kadınlardaki düşük yapma ve anormal doğum riski giderek artmaktadır.
Ne yapılmalı; Sağlık sistemleri, kadınların önceliklerine ve özel ihtiyaçlarına yeterli derecede önem göstermelidir. Diyabetli bütün kadınlar ihtiyaçları olan diyabet ilaçlarına ve teknolojilerine, tıbbi bakım ile diyabetini yönetebilmesine yardımcı olacak eğitim ve bilgilere kolay ulaşabilmeliler. Diyabetli kadınlar, gebelik sırasında oluşabilecek riskleri azaltmak adına gebelik öncesi ve süresince planlama hizmetlerine kolayca erişebilmelidirler. Bütün kadın ve genç kızların insan sağlığı üzerinde olumlu etkileri kanıtlanmış fiziksel egzersiz faaliyetlerine kolay erişimi sağlanmalıdır. Hamile kadınların, anne ve çocuğun sağlığı üzerinde olumlu etkileri olacağından daha fazla taramaya, bakıma ve eğitime ihtiyaçları vardır.
Gerçekler; 7 doğumdan 1’i gebelik diyabetinden etkilenmektedir. IDF, 2015 yılında gerçekleşen canlı doğumların 20.9 milyonunun veya yüzde 16.2`sinin hamilelikte hiperglisemiden etkilendiğini tahmin ediyor. Gebeliğe bağlı şeker hastalığı öyküsü olan kadınlarda yaklaşık yarısı doğumdan beş ila on yıl sonra Tip 2 diyabet gelişebiliyor. Gebelikte hiperglisemi yaşayan tüm kadınların yarısı 30 yaşın altındaki kadınlardır. Gebelik hiperglisemisi vakalarının çoğu hamilelik süresi ve sonrasındaki bakım imkânlarının ve erişiminin sınırlı olduğu düşük ve orta gelir düzeyine sahip ülkelerde görülmektedir. Ne yapılmalı; Tip 2 diyabeti önleme stratejileri bebek ve erken çocukluk dönemi beslenmesine olduğu gibi anne sağlığı ve beslenmesi ile hamilelik öncesi ve süresindeki sağlıkla ilgili diğer tutum ve eğilimlere odaklanmalıdır.
Gebelik süresince yapılan doğum öncesi kontroller, kadınları sağlıklı olmaya teşvik etmeli ve gebeliğe bağlı diyabetin erken teşhisine yönelik olarak geliştirilmeli ve iyileştirilmelidir. Gebeliğe bağlı diyabet taramaları, erken teşhisi sağlamak, kadınlara daha iyi bakım ile anne ölümlerinde azalma sağlamak amacıyla anne sağlığına yönelik olmalı ve genel sağlık hizmetleriyle birleştirilmelidir. Sağlık çalışanları, gebelik sırasında diyabetin teşhisi, tedavisi, yönetimi ve takibi konusunda eğitilmelidir.
Kadınlar ve genç kızlar, gelecek nesillerin sağlığını ve refahını iyileştirmek amacıyla sağlıklı yaşam biçimlerinin benimsenmesinde rol alan önemli aracılardır.
Gerçekler; Tip 2 diyabet vakalarının neredeyse yüzde 70`i sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenerek önlenebilir. Yetişkinler arasındaki erken ölümlerin yüzde 70`i büyük oranda gelişme (ergenlik) çağında edinilen olumsuz davranışlardan kaynaklanmaktadır. Anneler, çocuklarının gelecekteki sağlık durumları üzerinde büyük etkiye sahiptir. Araştırmalar gösteriyor ki; kadınlara gerekli güç ve yetki verilirse, bu gücü ve yetkiyi yiyecek, çocuk sağlığı ve beslenmesi ile eğitim konularının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için başarılı bir şekilde tahsis edip, kullanabiliyorlar.
Evde beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarını çoğunlukla kadınlar belirler ve bu yüzden evin içinde ve dışında oluşabilecek hastalıkları önleme ve engelleme konusunda etkilidirler. Ne yapılmalı; Tip 2 diyabetin önlenmesine yönelik olarak kadınlar ve genç kızların bilgi ve eğitime ulaşmaları kolaylaştırılmalı ve buna bağlı olarak bilinç düzeyi arttırılmalıdır.
Diyabetin önlenmesi amacıyla özellikle gelişmekte olan ülkelerde gelişme (ergenlik) çağında olan genç kızların fiziksel egzersiz olanaklarının teşvik edilmesi bir öncelik olmalıdır.