Şırnak Üniversitesi tarafından düzenlenen; Şırnak Valiliği, Şırnak Ticaret ve Sanayi Odası ile Dicle Kalkınma Ajansı’nın katkılarıyla “Uluslararası Dengbéjlik Kültürü ve Dengbéjler Sempozyumu” 19-20 Nisan 2019 tarihleri arasında Üniversite Mehmet Emin Acar Kampüsü 15 Temmuz Kongre ve Kültür Merkezinde başarıyla tamamlandı.
Yurt içi ve yurt dışından alanında uzman akademisyenler ile kamu kurum çalışanlarının katılımıyla gerçekleşen Sempozyumda yer alan bildirilerin tam metinleri en kısa sürede kitap haline getirilerek yayımlanacaktır. Ayrıca, iki günlük program kapsamında Üniversite ve TRT Kurdi canlı yayın ortaklığında beş program yayımlandı.
Sempozyum kapsamında, dengbéjliğin farklı bilimsel alanlarda yansımaları 73 bildirinin sunumuyla altı oturum şeklinde gerçekleştirildi. Sempozyumdaki katılımcıların ortak görüşü, bu alanda yapılan bilimsel bir faaliyet olarak dengbéjliğin öneminin kavranmasında Üniversitemizin çok büyük bir sorumluluk üstlendiği ve bu bakımdan bölgenin kültürel olarak tanıtılmasında Üniversitemizin bundan sonra da bu tür özel çalışmalar yapma gayreti içinde olması gerektiği şeklindeydi. Sempozyum kapsamında düzenlenen “Dengbéjlerin Sorunları ve Geleceği” isimli çalıştay da ise çok değerli öneriler getirilmiştir. Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Doç. Dr. İbrahim Baz çalıştay çıktılarını açıkladı. Bu çıktılar sırasıyla:
Dengbéjlik kültürünün yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması için bir enstitü ya da araştırma merkezi kurulmalıdır, bu araştırma merkezi belli politik kaygılardan uzak, bilimsel çalışmalar yapmalı ve bu alanda öncü bir kimlik edinmelidir.
Dengbéjliğin iyi bir tasnifini gerektiren araştırmalara öncelik verilmelidir, Dengbéjlik kültürünün gerek yurt içi gerekse de yurt dışında daha iyi tanıtılması için geniş kapsamlı festivaller yapılmalıdır, Dengbéjlik kurumu yasal bir statü kazanmalıdır, bu alanda çalışan bilim insanları ve araştırmacıların belirleyeceği kriterler göz önünde bulundurularak dengbéjlerin soyut kültürel mirası temsil ettiklerinin bilinci yaygınlaştırılmalıdır. Bu konuda bürokratik ve yerel alanda gerekli destek verilmelidir.
Dengbéjlerin ekonomik olarak desteklenmesi gerekmektedir, Kadın dengbéjlerin önündeki toplumsal baskılar ortadan kaldırılmalıdır, kendilerini cesaretlendirecek projeler hazırlanmalı, ekonomik olarak desteklenmeleri sağlanmalıdır. Dengbéjlik kültürünün toplumsal kabulü için, gerekli çalışmalara ağırlık verilmelidir. Özellikle Kültür ve Turizm Bakanlığı düzeyinde bu kültürün kabulü ve tanınırlığı önemlidir. İnsan hazinesi konumundaki bu söz ustalarının iyi tanıtılması gerekmektedir.
Söz konusu öneriler ve daha fazlasının pratik hayata geçirilmesi için, Üniversitemiz hız kesmeden çalışmalarına devam etmektedir. Mezopotamya havzasının acılarını, sevinçlerini, doğanın tüm seslerini ve burada yaşayan halkların ortak tarihini yüzyıllar boyunca hafızalarında taşıyarak bizlere ulaştıran dengbéjler, ilk kez bilimsel bir faaliyete konu olmuştur. Bu amaçla yapılacak tüm bilimsel çabalar, sahip olduğumuz bu zenginliğin daha iyi anlaşılması ve gelecek kuşaklara miras bırakılmasına katkı sağlayacaktır.