Belgesi Ortaya Çıktı! Osmanlı'da Cariye Fiyatları Günümüze Uyarlandığında Bakın Ne Kadarmış

. Bu dönemde cariyelerin satın alınma ve satılma işlemleri, bugünün para birimiyle ifade edildiğinde oldukça ilginç sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.

Günümüzde çok az kişi tarafından biliniyor olsa da, Osmanlı'nın en önemli şehri İstanbul, Girit ile birlikte dünyanın en önemli köle pazarları arasında yer alıyordu.

Tarihi evrakların günümüze ulaşan kısımları üzerinde yapılan incelemelerde, 1600'lü yıllarda satılan çok sayıda kölenin fiyat listesi de yer aldı. Köle fiyatları, göz ile ten renkleri, kiloları ve güzelliklerine göre değişiklik gösterirken, en yüksek fiyata satılan cariyelerin Rus asıllı kadınlar olduğu anlaşıldı.

EN PAHALI CARİYELER RUS KADINLARIYDI

Bir sosyal medya kullanıcısı, Bünyamin Duran ve Ahmet Yavuz Çamlı'nın "Klasik Dönem Osmanlı Toplumunun Sosyo-Ekonomik Yapısı" kitabında paylaştığı ekonomik verilerden yola çıkarak, 1600'lü yıllarda satılan cariyelerin fiyatlarını bugünkü para birimlerine uyarladı.

İşte Rus ve Eflak cariyelerin bugünkü satış fiyatları...

Ekşi Şeyler'de yapılan paylaşıma göre kölelere ödenen ücretlerin günümüz ekonomisine kıyaslaması şu şekilde:

"1600 yılına ait narh defterine göre İstanbul’da ekmek 2.3 akçe, koyun eti 8 akçe, zeytinyağı 18.5 akçe, pabuç 55 akçe olarak tespit edilmiş.

Bünyamin duran ve Ahmet Yavuz Çamlı'nın "klasik dönem Osmanlı toplumunun sosyo-ekonomik yapısı" kitabından öğrendiğime göre, 1500'lerde İstanbul'da bir işçi yevmiyesi ile 2 kilo et alabiliyormuş. Aynı kaynağa göre 1550'lerde İstanbul'da bir duvarcı ustasının yevmiyesi 10 akçeymiş.

İslam Ansiklopedisi'nin Filori maddesine göre; 1587 yılında, flori diye bahsedilen Venedik dukasının karşılığı 120 akçeymiş.

Bu verilerle birlikte yukarıdaki tabloda bahsedilen köle fiyatlarına bakarsak, 60 florin olarak belirtilen kölenin değeri (15 yıllık enflasyonu da dikkate alırsak) yaklaşık 8000 akçeye karşılık geliyor. Yani yukarıda bahsettiğimiz işçilerin 2 yıllık yevmiyesi gibi bir tutar.

Rus olan cariyenin fiyatı 16.500 akçe olarak verilmiş. Eflak kökenli olanın 2 katı değerinde. O zaman da Ruslar revaçtaymış anlaşılan. Eflak olanın diğer cariyenin değeri de 250 sikke olarak verilmiş. Altın sikkenin duka altınla aynı değerde olduğunu kabul edersek, bu kölenin fiyatı da 30.000 akçe gibi görünüyor.
Bu hesaplamalarda bir yanlış yapmadıysak, o dönemde köle sahibi olmak her yiğidin harcı değilmiş gibi görünüyor.

16 BİN 500 AKÇE GÜNÜMÜZDE NE KADAR EDİYOR?

16.500 akçe bugün 550-600 bin lira civarı para ediyor. Elbette bu değer metal gücü dikkate alınarak hesaplandı. Satın alma gücü açısından bir anlam ifade etmiyor.

O dönem koyunun ucuz olması normal, ekmek şimdiki ekmek değil. Hesaplamak zor kısaca neyle neyi kıyaslayacağız Günümüzde altın/gümüş fiyat oranı 70 civarı, o dönem yaklaşık 50 civarı. Yani gümüş/altın oranından çevirip ilerlersek 300 bin olur en fazla.