Silopi`de Öğrencilere Yönelik Talasemi Bilgilendirme Semineri

Şırnak Talasemi Derneği ve Silopi İlçe Sağlık Müdürlüğünün başlatmış olduğu okul eğitimleri ile ilgili olarak hazırlanan bilgilendirme toplantısının ilki Silopi Anadolu Lisesinde gerçekleştirildi.

Şırnak Talasemi Derneği ve Silopi İlçe Sağlık Müdürlüğünün başlatmış olduğu, Silopi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün katkıları ile yürütülmekte olan merkez ortaokulları ve Lise kurumlarındaki öğrencilere yönelik Hemoglobinopati (Talasemi ve Orak Hücre Anemisi) hastalığı hakkında bilgilendirme, evlilik öncesi Talasemi testine teşvik ve bu hastalıkla hep birlikte mücadele edip, hasta çocuk doğumunun önüne geçmek amacı ile ilgili eğitim verilmesi konferansları için start verildi. Silopi’de okul eğitimleri ile ilgili olarak hazırlanan bilgilendirme toplantısı ilk olarak Silopi Anadolu Lisesinde gerçekleştirildi.

Konferansta açılış konuşmasını yapan Şırnak Talasemi Derneği Başkanı Nurullah Bartan, Hemoglobinopati (Talasemi ve Orak Hücre Anemisi) hastalığının ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve evlenmeden önce mutlaka Talasemi testi yapmalarını gerektiğini söyledi. Bartan, “2019-2020 Eğitim-Öğretim yılı sonuna kadar Silopi ilçemizin yanı sıra Şırnak Merkez ve diğer ilçelerimizin Merkez Ortaokul ve Ortaöğretim (Lise) eğitim kurumlarını ziyaret ederek öğrencileri hastalık hakkında bilgilendirip bu hastalığın önüne geçmeyi, hep birlikte bu hastalıkla mücadele etmeyi ve Talasemide sıfırlamayı hedeflemekteyiz. Şırnak Talasemi Derneğimiz ve İlçe Sağlık Müdürlüğü tarafından yürütülen eğitim konferansları ile Talasemi (Akdeniz Anemisi) hastalığının seyri, belirtileri, tanısı, korunma yolları, komplikasyonları, tedavisi hakkında eğitim verilerek tüm Ortaokul ve Ortaöğretim (Lise) öğrencilerinin hastalık ve önleme faaliyetleri konusunda bilgi sahibi olmaları amaçlandı. Aynı zamanda öğrenci ve velilerini bilgilendirmek üzere broşür hazırlandı” dedi.

Kalıtımsal bir hastalık: Akdeniz anemisi

Tıp dilinde "talasemi" olarak da geçen Akdeniz anemisi, daha çok Akdeniz ülkelerinde görüldüğü için bu isimle anılıyor. Ancak hastalığın etkilerini artık sadece Akdeniz ülkelerinde değil dünyanın pek çok bölgesinde tespit edebilmek mümkün. Anemi hastalığı, yapılan yoğun göçler sebebiyle kısa sürede pek çok bölgeye yayılma gösterebiliyor ve yapılan tarama testleri ile kolaylıkla önlenebiliyor.

Türkiye`de 1 milyonu aşkın kişi Talasemi hastalığı riski taşıyor!

Ailesel geçişi olan talasemi, son yıllarda hem dünya üzerinde hem de Türkiye`de sıklıkla görülüyor. Ancak pek çok taşıyıcı olduğu için belirtileri hissetmiyor. Hem anne hem de baba taşıyıcı olduğu taktirde hastalığın görülme riski yüzde 25`lere çıkabiliyor. Bugün Türkiye`de 1 milyon 300 bin talasemi taşıyıcısı, 4 binden fazla da talasemi hastası vardır. Florence Nightingale Hastaneleri İç Hastalıkları Uzmanları; Akdeniz anemisi hastalığı nedir, belirtileri ve nedenleri nelerdir gibi hastalık hakkında merak edilen tüm soruları yanıtladı.

Akdeniz anemisi nedir?

Talasemi, genellikle Akdeniz ülkelerindeki ırklarda görülen, doğacak çocuğa anne ve babasından "Beta Talasemi" geninin geçişi ile oluşan bir çeşit kalıtsal hastalık türüdür. Hemoglobinin yapımındaki bozukluk sonucu ortaya çıkmaktadır. Kandaki alyuvarlar içinde "hem" ve "globin" olmak üzere 2 kısım vardır. Globin parçası ise alfa ve beta olmak üzere ikiye ayrılır. Genlerle yönetilen bu zincirlerden birisinin olmaması veya yetersiz olması talemesiye yol açmaktadır.

Akdeniz anemisi belirtileri nelerdir?

Halsizlik,Gözlerde sarılık, Dalak büyümesi, Yüzdeki kemiklerde şekil bozukluğu,

Solgunluk, İştahsızlık, İdrarda koyulaşma en sık rastlanılan belirtileri arasındadır.

Akdeniz anemisi nasıl anlaşılır? sorusu ise hastalarda görülen belirtilere göre farklı şekillerde cevaplanabilir. Bacak bölgelerinde görülen kalıcı yaralar, çabuk yorulma hissi, deri renginde koyulaşma gibi belirtiler hastalığın ilk sinyallerini gösterir. Talaseminin verdiği şikayetler, diğer demir eksikliği ve vitamin eksikliği anemisi belirtileri ile farklılık gösterebilir. Çünkü Akdeniz anemisi, ağır bir kan hastalığıdır. Dolayısıyla hastaya devamlı kan naklinin yapılması gerekebilir. Ayrıca Akdeniz bölgelerinde görülen bir diğer Akdeniz ateşi hastalığıyla da karıştırılmamalıdır. Akdeniz anemisi testi, bu hastalığın en doğru şekilde öğrenilebilmesi için yapılmaktadır. Çünkü Akdeniz ateşi; karın ağrısı, yüksek ateş gibi belirtilerle kendini gösterir ve tedavi edilmediğinde "amiloid" adı verilen maddenin vücutta birikimine bağlı olarak böbrek yetmezliğine yol açabilir.

Akdeniz anemisi nedenleri nelerdir?

Talaseminin en yaygın nedeni bozuk hemoglobin molekülleridir. Anneden veya babadan aktarılan bozuk genler, çocuklarda genellikle Akdeniz anemisi rahatsızlığına neden olur. Kandaki alyuvarlar içinde "hem" ve "globin" olmak üzere 2 kısım vardır. Globin parçası ise alfa ve beta olmak üzere ikiye ayrılır. Genlerle yönetilen bu zincirlerden birisinin olmaması veya yetersiz olması durumunda talasemi hastalığı meydana gelebilir.

Akdeniz anemisiAkdeniz anemisi türleri nelerdir?

Talasemi minör, talasemi majör ve talasemi intermedia Akdeniz anemisi türleridir. Hastalığın türü, klinik ortamında yapılan çeşitli tetikler sonucu belirlenir.

Tedavide özellikle talasemi majör hastaları büyük bir titizlikle kontrol altına alınmalıdır. Yoğun kansızlık yaşayan bu hastalara çocukluktan itibaren devamlı kan nakli uygulanır. Ayrıca folat takviyeleri de hastalığın tedavisinde büyük bir önem taşır. Talasemi minör vakalarında, en etkili çözüm kemik iliği naklidir. Kemik iliği naklinde başarı oranı genellikle %58-%91 arasındadır. Kök hücre kaynağı olarak kardeş, anne-baba veya kordon kanı kullanılabilir. Talasemi intermedia hastalarında ise genelde kan nakline ihtiyaç duyulmaz. Ancak ciddi şekilde tedaviye başlanılmalı ve hasta devamlı takip altında tutulmalıdır.

Akdeniz anemisi tedavisi yapılırken kan, kemik iliği ve ilaç takviyeleri dışında dalak ve safra kesesini çıkarmak gibi cerrahi yöntemler de uygulanabilir.

Talasemi hastalarına son çözüm olarak tüp bebek tedavisi uygulanabilir. Öncelikle embriyolarda genetik incelemeler yapılarak işleme başlanır. Ardından Preimplantasyon Genetik Tanı yöntemi ile anne ve babadan yumurta-sperm alınarak laboratuvar ortamında döllenme işlemi tamamlanır. En son aşamada ise embriyoların gelişimi izlenir. Embriyolardan alınan örnekler, bebekte gelişebilecek kromozom bozuklarının, talasemi, kistik fibrozis ve orak hücreli anemi gibi çeşitli gen hastalıkların saptanmasını kolaylaştırır. Böylelikle hastalıklı embriyolar ayıklanır ve sağlıklı embriyolar anne rahmine nakledilerek sağlıklı bir bebeğin dünyaya gelmesi sağlanır.

Akdeniz anemisi hastalarına öneriler

Akdeniz anemisi hastalarının vücudunda demir birikimi olacağı için doktor önermediği taktirde vitamin ve demir içerikli takviyeler alınmamalıdır.

Sık sık el yıkayarak ve hasta kişilerden uzak durularak enfeksiyonlardan korunulmalıdır. Enfeksiyonlardan korunmak için her yıl hepatit B, menenjit, pnömokok aşıları yapılabilir.

Dengeli ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturularak vücudun kaybettiği enerji depolanmalıdır. Özellikle kırmızı kan hücrelerinin oluşumu için folik asit içeren besinler tüketilebilir.

Akdeniz anemisi hastalığının varlığını tespit etmek için mutlaka sağlık kontrollerinin yapılmış olması gereklidir. Evlenmiş çiftler, genetik danışmanlık ve prenatal tanı gibi çeşitli tedavi önerilerinden faydalanabilirler. Evlenecek çiftlerin ise tam teşekküllü bir hastanede check-up yaptırarak önlem almaları, doğacak çocukların sağlıklı olabilmeleri açısından büyük bir önem taşır.