Yaşadığım yer ile alakalı olarak hep meraklı oldum. Bizden önce kimler yaşamış. Gelenek ve görenekleri nelerdi, geçim kaynakları, buralara gelişleri, savaşları ve buradan nasıl gittikleri yani yok oluşları
Büyük oğlumun üniversite bitirme tezine biraz katkı sunayım diye Cizre de bir çok yaşlı ile sohbet etme imkanı buldum. Bu sohbetler sırasında Cizre ile ilgili bir çok duyulmamış veya az duyulmuş bilgi veya rivayetleri dinleme fırsatım da oldu. Bu gün bu sohbetler sırasında duyduğum ve çok etkilendiğim Cizre nin yok olma rivayetlerini veya kehanetlerini yazmak istiyorum.
1-TERK U TERİQ(Büyük Göç)
2-ĞERK Ü ĞERİQ(Su Baskını)
3-TOP U MENCENİQ(Savaş)
Cizre coğrafik konumu itibari ile hep kozmopolit bir merkez olmuştur. Bir çok dini inanç, bir çok dünyevi görüşe ve değişik milliyet ve aşiretlere mensup insan bir arada yaşamıştır. Mevcut yapı münasebeti ile de bir çok karışıklık, savaş ve toplu hastalık görmüştür. Zamanında savaş ve ya iç karışıklık yüzünden buralardan çıkmak zorunda kalan insanlar da sihir, büyü veya kehanetler vasıtası ile kendilerine yâr olmayan bu güzelim beldenin nasıl yok olacağını anlatmışlardır. Bu anlatımlar dilden dile yayılarak sözlü edebiyat vasıtası ile bu günlere kadar gelebilmiştir.
Bunları sırası ile irdeleyelim;
1-TERK U TERİQ
Şehrin büyük bir göç yaşayacağı ile alakalı bir kehanet veya rivayettir ki tarihte Cizre'de yaşanan büyük bir salgın hastalıl sonucu nüfusun çoğunun ya hastalığa yenik düşerek öldüğü ya da şehirden gömmek zorunda kaldığına dair rivayetler vardır.
2-ĞERK U ĞERİQ
Bu rivayet veya kehanet te bu bölgede büyük bir şu baskını olacağını dile getirmektedir. Cizre'nin zamanında ada gibi inşa edildiği düşünüldüğünde su baskınlarının büyük bir tehlike olacağını bilmek zor olmasa gerek. Nitekim yakın tarihimizde Dicle Nehri'nin kabaran suları yüzünden bir çok evin su altında kaldığı bilinmektedir.
3-TOP U MENCENİQ
Üçüncü büyük kehanet veya rivayete göre de şehrin yok oluşu savaş ile olacaktır. Top veya mancınıklarla yapılacak akınlarla şehir yok olacaktır.
Yazdıklarımın hepsi hayal ürünü bile olabilir ama çok uzun zamandan beri bu kehanetlerin Cizre'de özellikle yaşlılar tarafından çocuklara anlatıldığı da bilinmektedir.
Yüce Allah memleketimizi küçük-büyük bütün musibetlerden korusun inşallah