Bir eğitim ve öğretim yılının daha sonuna geldik. Öğrenciler, öğretmenler ve veliler yine karne gününde heyecanlılar. Çocuklar, eğitimin son gününde okula giderken dönüşte aileleri tarafından sevgiyle saklanan karneleri getirirler. Karnede öğrencinin bir sene boyunca aldığı notlar ve minik öğretmen görüşü de yer alır. Ben karnelerimde her zaman öğretmen görüşü bölümüne özen gösteriyorum, karnedeki rakamlar hiçbir zaman karnenin görüş bölümündeki metin kadar ilgi çekici olmadı. Ne yazık ki bazı öğretmenler her öğrenci için ideal metin yazmaz ya da yazmak istemiyor. İşin kolayına kaçarak birkaç şablon hazırlar ona göre karneleri doldurur.
*
Oysaki öğretmenlerin öğrenci için yazdıkları görüşler, öğrenme başarılarını tanımlayıp gerçeklerin ve gözlemlenen davranışların nesnel olarak ifade edilmesine yardımcı olur. Demem o ki öğretmenler 5-10 cm boş olan kısma ayrı bir zaman geçirmesi gerekir. Klasik mesajlardan uzak olup öğrencinin yıl içindeki değerlendirmesinden öte geleceği için de bir köprü niteliğinde olmalıdır.
*
Onun dışında karnedeki notlar, yıllarca sandıklarda saklanan kişisel geçmişin bir parçası olur. Genel olarak karnedeki öğretmen görüşü bölümüne incelikle yaklaşılması gerekirken peki karneleri nasıl okumalıyız? Bir öğrencinin karnesi, velisinden tutun okul müdürüne kadar herkesi kapsar. Öğrenci; evde ilgili bir babaya, iyi bir öğretmene denk gelirse karnesi her yönüyle gülümser. Okula giden her öğrenci eşsiz bir karne iken bunun üzerine ona olumsuz bir karne vermek sadece onun hak ettiğini düşünenlerden değilim. Karne basite alınmaması gerekirken bunun sorumluluğunu da sadece çocuklara yüklemek doğru değildir.
*
Karne verirken yapılan en büyük hatalardan biri, öğrenciyi savunmaya geçirecek tablo çizmektir. Bu anlamda karne zamanında herkesin dürüst olması çok önemlidir. Öğrencileri motive edecek resim çizerek yapıcı geribildirim alabilirsiniz. Bunun için öğretmenlere karne haftasında öğrencilerle sandviç modelini kullanmanızı öneririm. Nedir bu sandviç modeli? İlk olarak öğrenciyle yıl içinde yaptığı iyi davranışları söylemek yani söze kişinin olumlu özelliklerini ifade ederek başlanır. 2’nci olarak da öğrencide yıl içinde yapılan olumsuz davranışlar ya da değiştirmesini istediğiniz yönlerini net bir dille ifade etmelisiniz.
*
Son olarak yine öğrenciye kendini değerli hissettirecek cümleler kullanarak onun yıl içindeki pozitif davranışlarına odaklanmalısınız. Aslında bu tekniği hayatımızın her yönünde uygulayarak iletişim kazalarının önüne geçebiliriz. Böylelikle verilecek karne daha bir anlamlı olur. O karneyi almadan önce çocuk kendini değerli hissedecek karneye de size de olan bakış açısı değişecektir. Karne konusu da fazla abartılmadan çocukların öz kişiliğiyle bağdaştırılmamalıdır. Toplumda nice karnesi kırık notlarla dolu insan çok iyi yerlere geldiğini biliyoruz.
*
Bunu sanayiye verin dedikleri birçok insan yine güzel mesleklerde yerini almıştır. Yine eğitim hayatı boyunca tek kırığı bile olmayan nice insanların nasıl suç makinesi olduğuna şahit olduk. Karneyi ilk elinize aldığınızda önce kendi sorumluluğunuzu hatırlayarak okuyun, sonrası kırık da olsa güzel de olsa çocuklarınızla etkili iletişim kurarak bir sonraki yıllar için iyi bir karne değil iyi bir insan olması için tavsiyelerde bulunabilirsiniz. Bu toplumu karnesi iyi olanlar değil kendisi iyi olanlar kurtarır.